Çagalar we ýetginjekler tarapyndan ses kömekçilerini, neýroulgamlary we çat-botlary ulanmak, ene-atasy bilen arasyndaky gatnaşyklara zyýan ýetirip biler we soňky ýyllarda olaryň ýeri emeli aň bilen çalşyrylýar, şeýle hem akyllaryň gowşamagyna we psihiki ösüşiň peselmegine sebäp bolup bilýär.
Psihologyň pikiriçe, howply ýagdaýlar bar: çaganyň ses kömekçisine bolan ynam derejesi, ene-atalaryna bolan ynama garanyňda has ýokary. «Gazeta.ru» habarlar agentliginiň maglumatlaryna görä, çagalar we ýetginjekler emeli aňy ýakynlaryna garanyňda has köp diňleýärler.
«Ilki bilen, munuň sebäbi bu programmalaryň çagalaryň goýberýän ýalňyşlyklary üçin «käýinmeýändigi» bilen baglanyşykly - olara hemme zady aýdyp bilersiňiz, şeýlelikde, ene-atanyň gaharyndan gorkmagyň geregi ýok. Netijede, emeli aň esasynda çaga bilen ene-atanyň gatnaşygy bozulýar. Ses kömekçileri hem ýaş nesliň garaýyşlaryna we ynançlaryna täsir edip biler. Emeli aňyň şeýle täsiri öz şahsy gymmatlyklary gurmak döwrüne-de, jyns taýdan öz ykbalyňy kesgitlemek ulgamyny gurmagyň adaty prosesini-de bozup biler» - diýip, «Gazeta.ru» habarlar agentliginiň maglumatynda tassyklanylýar.
Mundan başga-da, çagalar üçin akyl işleriniň köpüsi emeli aň tehnologiýasy tarapyndan ýerine ýetirilende, olaryň yzygiderli pikirlenmek, maglumat seljermek we gözlemek, çaklamak hem-de karar bermek ýaly zerurlyklary aradan aýrylýar. Netijede, bu çaganyň aň we fiziki taýdan ösüşiniň gowşamagyna getirýär.
Emeli aň tehnologiýasynyň başga bir howpy, programmalaryň adamlara meňzeşligi sebäpli çaganyň şahsyýetiniň bozulmagy we bu meseledäki gymmatlyklaryň düýbünden aradan aýrylmagy bolup biler.
«Çaga sese, pikire, degişmä, duýgudaşlyga eýe we goldaw bermegi bilýän, programma ornaşdyrylan tehnologiýa bilen aragatnaşyk saklaýar. Kem-kemden hakykat bilen hyýaly durmuşyň arasyndaky serhet bulaşýar. Köp çagalar emeli aň tehnologiýasyna janly jandar hökmünde seredip başlaýarlar. Çagalar bu programma maýyl bolup bilerler. Bu ýagdaýyň sosiopatiýa we çaganyň deň-duşlary hem-de beýleki adamlar bilen aragatnaşykdan ýüz öwürmegine sebäp bolup biler» - diýip, hünärmen belleýär.
Şol bir wagtyň özünde, nerw ulgamlarynyň çagalar üçin erbetdigini biragyzdan wagyz etmek hem bolmaz. Emeli aň çagalaryň okuw prosesine kömekleşip, täze bir zat öwrenmäge hem ýardam edip biler. Ýöne munuň üçin ene-atalar çagasy bilen has köp wagt geçirmelidirler, kompýuterler we telefonlar boýunça gözegçilik çärelerini bellemelidirler we boş wagtlaryny «hakyky dünýädäki» zatlar bilen meşgullanmagyny ündemelidirler.
